ข่าวแม่สอด : งานประเพณีเลี้ยงผี ฝายน้ำล้น(ลื่อทีบอโค๊ะ) ชาวกะเหรี่ยงบ้านยะพอ
งานประเพณีเลี้ยงผี ฝายน้ำล้น(ลื่อทีบอโค๊ะ) ชาวกะเหรี่ยงบ้านยะพอ สืบสานขนบธรรมเนียม วัฒนธรรมชนชาวปากะญอ เพื่อดูแลข้าว ดูแลน้ำท่าให้ดีไม่มีภยันตรายใดๆ ในช่วงฤดูเพาะปลูก
เมื่อวันที่ 15 มิถุนายน 2562 ชาวกะเหรี่ยงปากะญอ ที่ หมู่บ้านยะพอ ตำบลวาเลย์ อำเภอพบพระ จังหวัดตาก ต่างมาร่วมงานสืบสานขนบธรรมเนียมวัฒนธรรม ประเพณี ที่สืบทอดต่อกันมายาวนาน ในช่วงต้นฤดูฝน ฤดูเพาะปลูกพืชผล-ผลผลิตทางการเกษตร ชาวบ้านที่เป็นเกษตรกรชาวนาทุกครอบครัวของชนเผ่าปากะญอ จะนำเครื่องเซ่นไหว้ ไก่บ้านจำนวนมากมาเป็นเครื่องเซ่นไหว้ตามประเพณีความเชื่อโบราณของชนเผ่า อีกทั้งยังมีสุรา น้ำขาว เหล้า มาเซ่นไหว้ เพื่อแสดงว่าเป็นการเริ่มต้นฤดูกาลเพาะปลูก ให้มีผลผลิตที่ดี และไม่มีภัย ภยันตรายใดๆ หรือสิ่งไม่ดีต่างๆมารบกวน ในช่วงฤดูเพาะปลูกในช่วงหน้าฝน
รายงานข่าวแจ้งว่า ชาวปกาเกอะญอ มีประเพณีสืบสานชนเผ่า โดย เลี้ยงผีฝาย เพื่อขอคุ้มครองนาข้าว เมื่อเข้าสู่ฤดูฝน นับว่าเป็นวันสำคัญอีกวันหนึ่งของเกษตรกรชาวปกาเกอะญอ ในพื้นที่ได้ทำการเลี้ยงผีฝายหรือภาษากระเหรี่ยงเรียกว่า ลื่อทีบอโค๊ะ นับเป็นประเพณีที่จัดขึ้นสืบต่อกันมาทุกปี เมื่อฤดูฝนมาเยือน ก่อนที่ชาวนาจะทำนาปลูกข้าว ชาวปกาเกอะญอ จะต้องเลี้ยงผีฝาย (ลื่อทีบอโค๊ะ) ก่อน เพื่อเป็นการบอกกล่าวผีฝาย ให้ช่วยดูแลข้าว ดูแลน้ำท่าให้ดี สำหรับให้ผลผลิตออกมาดีมีคุณภาพ ตลอดจนคุ้มครองชาวนาที่ทำนา ให้มีสุขภาพแข็งแรงและปลอดภัย โดยชาวนาทุกคน ทุกครอบครัวที่ทำนาจะต้องนำเหล้า 1 ขวด และไก่ 1 ตัว มาที่ลานเลี้ยงผีฝาย พร้อมประกอบอาหารรับประทานจนหมด ซึ่งการนำไก่มาฆ่าเพื่อประกอบอาหารนั้นก็เหมือนการเซ่นไหว้บนบานศาลกล่าวนั้นเอง โดยพิธีได้กำหนดให้ใช้ไก่ ติดต่อกัน 3 ปี เมื่อถึงปีที่ 4 จะใช้หมู และปีถัดไปก็จะใช้ไก่ สลับกันอย่างนี้ตลอดไป พร้อมมีข้อห้ามว่า เมื่อมารับประทานแล้วห้ามอาเจียน โดยหากมีใครอาเจียนจะต้องหาวันดีและเริ่มทำพิธีใหม่ทั้งหมด ซึ่งประเพณีของชาวนาปากะญอนี้ รุ่นลูก รุ่นหลาน จะสืบทอดต่อไปจากรุ่นสู่รุ่นตราบนานเท่านาน
ขอขอบคุณข้อมูล-ภาพ จาก สยามรัฐ / อัศวิน พินิจวงษ์
